kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
Każdy zapytany dziś o mosty Wrocławia odpowie bez namysłu – Grunwaldzki, bo to nie tylko wybitny zabytek budownictwa inżynieryjnego, ale też niekwestionowany symbol naszego miasta i najsłynniejszy most w Polsce.
Żeby nie zasłaniał widoku
W 1905 roku ogłoszono konkurs na projekt tej przeprawy. Wszystkie nadesłane propozycje stanowiły wyłącznie konstrukcje łukowe i wiszące. Inne nie wchodziły w grę, gdyż niski brzeg Odry i wymagana wysokość dostępna dla żeglugi uniemożliwiły budowę tradycyjnego mostu. Co ciekawe, wygrał projekt najdroższy, chyba dlatego, że spełniał wymogi zleceniodawców: był monumentalny, a jednocześnie nie zasłaniał widoku na Ostrów Tumski. Most wybudowano w ekspresowym tempie, bo w nieco ponad dwa lata, co niewątpliwie było zasługą słynnej firmy Beuchelt z Zielonej Góry, która miała już na swoim koncie kilkaset mostów w całych Niemczech, linie kolejową Bagdad – Damaszek, a nawet palmiarnię w Bukareszcie. Jasne, więc było, że tylko pracownicy tego ogromnego koncernu mogli bezpiecznie postawić potężną metalową konstrukcję. I tak 10 października 1910 roku, w obecności samego cesarza Wilhelma II otwarto most, nazwany wtedy Cesarskim.
Prawda i mity
Cesarz również był pod wrażeniem ogromnej konstrukcji i jej autorów uhonorował orderami. Niestety miejski radca budowlany, który jako pierwszy naszkicował projekt nowego mostu Richard Plüddemann nie doczekał już tego momentu. Zmarł kilka miesięcy przed jego otwarciem. Jako pierwsi przez most przejechali strażacy. Za nimi wjechały udekorowane kwiatami wozy, w których siedziały wrocławskie sieroty. Przez pewien czas po Wrocławiu krążyła opowieść jakoby jeden z konstruktorów nie wytrzymał napięcia związanego z badaniem wytrzymałości mostu i utopił się w Odrze. To jednak tylko mit. Czy mitem jest też opowieść o przelocie pod mostem samolotu, na początku lat 50 XX wieku? Wyczyn ten przypisuje się Stanisławowi Maksymowiczowi, legendzie wrocławskiego lotnictwa, który słynął z ułańskiej fantazji. Sam domniemany autor tego przelotu nigdy nie potwierdził autentyczności tej historii. Most wielokrotnie przeżył wyjątkowe, a czasem groźne momenty. Jak wtedy, gdy w 1945 roku cudem nie runął do Odry i zrujnowany osiadł na przezornie zatopionych wcześniej w rzece barkach. Dziś nad dobrą kondycją mostu czuwają pracownicy Politechniki Wrocławskiej oraz konserwatorzy zabytków.
