Wrocław jakiego nie znaliście

- Jest to świetna dokumentacja ikonograficzna, pokazująca przeobrażenia Wrocławia w ciągu dziesięciu lat – czasu, który pozostawił wyraźne piętno na wizerunku miasta – mówi Ewa Pluta, rzecznik Muzeum Miejskiego Wrocławia. - Wrocław lat sześćdziesiątych XX wieku był wielkim placem budowy. Za najważniejsze uznano zapewnienie wrocławianom jak największej liczby mieszkań. Po 1956 roku odrzucono panujący do tej pory w architekturze socrealizm, zakończył się także etap odbudowy i budowy w formach historycznych. W latach sześćdziesiątych powstało wiele interesujących projektów architektonicznych, nawiązujących do tradycji modernizmu. Gorzej było z ich realizacją i wykonaniem z nie najlepszej jakości materiałów budowlanych. Powszechne stało się budowanie metodą uprzemysłowioną, władze zdecydowały bowiem, że jest ona szybsza i tańsza niż budownictwo tradycyjne.

Na wystawie znalazło się ponad sto fotografii, w albumie towarzyszącym wystawie (o tym samym tytule) dwieście.

Wystawa plenerowa w Rynku koło pomnika Aleksandra hr. Fredry, wernisaż 1 czerwca 2011 roku o godz. 11.00 w Sali Mieszczańskiej Ratusza

Niełatwy był wybór fotografii ze zbioru liczącego kilka tysięcy negatywów i odbitek. Jest to bogaty materiał, na kilka wystaw i wydawnictw. Inaczej niż w poprzednio wydanych albumach ikonograficznych, pokazujących miasto w układzie topograficznym (Wrocław 1945. Album zniszczeń, Spacer po dawnym Wrocławiu), tutaj różnorodna tematyka zdjęć narzuciła odmienną koncepcję albumu. Fotografie autorstwa Tomasza Olszewskiego ułożyłam w opowieść o Wrocławiu lat sześćdziesiątych XX wieku. Od symbolicznych już dzisiaj zdjęć ruin (samotna brama, schody prowadzące donikąd, kikut słupa ogłoszeniowego, szkielety kamienic), nieistniejących fragmentów miejskiej zabudowy (wspomniany pałac Hatzfeldtów, Muzeum Sztuk Pięknych, po którym pozostała jedynie nazwa – plac Muzealny, bank braci Alexander przy placu Jana Pawła II, do niedawna noszącego nazwę placu 1 Maja), przez porządkowanie miasta, odnawianie elewacji, odbudowę przedwojennej zabudowy, wreszcie wznoszenie nowych osiedli. Jest tutaj pokazane przede wszystkim życie codzienne wrocławian, ruch uliczny z samochodami, sklepami, modą.

TOMASZ OLSZEWSKI, artysta fotografik:

Urodzony w 1929 r. w Warszawie, w 1945 r. przyjechał na Dolny Śląsk i zamieszkał z rodziną w Szklarskiej Porębie. Z wykształcenia ekonomista i geograf (absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego) swoje twórcze życie poświęcił fotografii. Pierwsze zdjęcie zrobił w 1953 r., a od 1955 r. regularnie wystawia swoje prace. W 1959 r. został członkiem ZPAF. W latach 1959–1969 mieszkał i pracował we Wrocławiu, następnie w Białymstoku i Jeleniej Górze, a w 1996 r. powrócił do Szklarskiej Poręby. Brał udział w wielu wystawach krajowych i zagranicznych. W okresie wrocławskim miał pięć wystaw indywidualnych: „Drezno – miasto i ludzie”, „Forma i treść”, „Wrocław stary i nowy”, „Wrocław 1945–1965”, „Moje piękne miasto – moje dziwne miasto”. Jest też autorem dwóch albumów fotograficznych: Wrocław 1945–1965 (Warszawa 1965, współautor Ignacy Rutkiewicz) i Moje miasto (Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1972). W 1968 r. otrzymał nagrodę miasta Wrocławia w dziedzinie fotografiki.

Od 1960 r., zatrudniony w Wydziale Architektury Prezydium Rady Narodowej miasta Wrocławia, prowadził pieczołowicie dokumentację odbudowy i budowy Wrocławia. Powstało wówczas wiele świetnych fotografii pokazujących Wrocław lat 60. XX w.: wszechobecne jeszcze ślady II wojny światowej, porządkowanie i odbudowę miasta, wznoszenie nowych osiedli. Ponieważ interesowała go również tematyka socjologiczna, wśród jego prac fotograficznych znalazło się wiele o charakterze reportażowym, pokazujących życie ulicy, a także ważne wydarzenia i uroczystości. Na uwagę zasługują panoramy miasta fotografowane z wysokich punktów oraz pojedyncze obiekty i ich fragmenty w efektownych ujęciach.

Fotografie Tomasza Olszewskiego, oprócz walorów artystycznych, mają jeszcze jedną zaletę – są dzisiaj świetnym dokumentem ikonograficznym, dokumentem epoki – Wrocławia lat 60. XX wieku.

Zbiór fotografii Wrocławia Tomasza Olszewskiego został zakupiony przez Muzeum Miejskie Wrocławia i przechowywany jest w Dziale Ikonografii Wrocławia.