Urlop warto zaplanować przynajmniej pół roku wcześniej. Oprócz znalezienia celu turystycznej eskapady warto też zainteresować się zagrożeniami zdrowotnymi, jakie tam występują. Wiele osób to bagatelizuje, a później musi podjąć leczenie w szpitalu. Niektórzy już nie wracają.
Śmiertelne ukąszenie
Najgroźniejszą chorobą tropikalną jest malaria, zwana też zimnicą. Występuje w 110 krajach. Co roku zapada na nią 300-500 mln ludzi, a umiera 1,5 – 2,7 mln. Każdego roku zapada na nią 10 tys. turystów. – Malarię wywołują pierwotniaki. Człowiek zaraża się przez ukąszenie samicy widliszka. Narażone są szczególnie osoby udające się do Afryki, Ameryki Południowej i na Bliski Wschód – mówi Jerzy Banach, specjalista Medycyny Morskiej i Tropikalnej.
Choroba może mieć bardzo ciężki i gwałtowny przebieg, a nawet prowadzić do śmierci. Objawy, takie jak złe samopoczucie i wysoka gorączka, mogą wystąpić jeszcze kilka miesięcy po powrocie z wakacji. Nie wynaleziono jeszcze szczepionki przeciwko malarii. Przed wyjazdem do krajów, gdzie odnotowuje się zachorowania na zimnicę, należy rozpocząć profilaktyczne przyjmowanie leków przeciwmalarycznych. – Przed wyjazdem należy udać się do lekarza, który ma wiedzę na temat medycyny podróży. Zła profilaktyka może zakończyć się w trakcie pobytu lub po powrocie śmiercią – tłumaczy Jerzy Banach. Ważne jest też stosowanie środków odstraszających owady oraz ubieranie rzeczy z długimi rękawami i noszenie nakryć głowy. W aptekach dostępny jest indywidualny test do natychmiastowej diagnozy malarii. Można go wykonać samodzielnie i w razie pozytywnego wyniku szybko poddać się leczeniu. – Jeśli po powrocie pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, należy od razu pójść do lekarza i powiedzieć mu, gdzie się było – mówi doktor Banach.
Żółta gorączka jest bezwzględna
Na pewno nikomu nie uda się skorzystać z oferty wyjazdu na ostatnią chwilę do kraju afrykańskiego, gdzie obowiązkowe są szczepienia przeciwko żółtej gorączce, zwanej też żółtą febrą. Turysta, który nie posiada międzynarodowej książeczki szczepień, nie zostanie wpuszczony m.in. do Angoli, Czadu, Kamerunu, Kongo, Mali, Ruandy i na Wybrzeże Kości Słoniowej. Szczepienie jest rekomendowane także tym, którzy wybierają się do Brazylii, Wenezueli czy Boliwii. – Żółta gorączka jest ostrą chorobą zakaźną wywoływaną przez wirusy przenoszone przez komary. Jej główne objawy to zazwyczaj gorączka, bóle głowy, pleców, nudności i wymioty. Jest to choroba śmiertelna. Jeśli ktoś się nią zarazi, już nie wraca – ostrzega specjalista Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Rocznie na świecie umiera 30 tys. ludzi zarażonych tą chorobą. Największe zagrożenie występuje w Afryce, Ameryce Południowej i Środkowej.
Atak wirusów
Osobom podróżującym po odległych krajach powszechnie zaleca się też szczepienie przeciwko chorobom takim, jak wirusowe zapalenie wątroby typu A i B, zapalenie opon mózgowych, tyfus czy chorobie Heinego Medina wywoływanej wirusem polio. Szczepienia przeciwko polio są ważne przez 10 lat. Powinny poddać się im przede wszystkim te osoby, które planują podróż do Indii, a także do Afganistanu, Arabii Saudyjskiej, Chin, Egiptu, Iraku, Iranu, Pakistanu, Tajlandii, Tanzanii i Wietnamu. Turyści często udają się w różne dzikie tereny, gdzie możliwe jest zetknięcie się ze zwierzętami chorymi na wściekliznę. W Indiach na tę chorobę umiera 20-30 tys. ludzi rocznie. Duże niebezpieczeństwo zachorowania występuje też w Azji i Ameryce Południowej. – Szczepienie przeciwko wściekliźnie daje odporność na 5 lat. Warto je wykonać, ponieważ tą chorobą można się zarazić nie tylko przez ugryzienie zwierzęcia, ale także drogą wziewną – mówi Jerzy Banach. W Afryce Centralnej można zachorować na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. W Australii turystom zagraża japońskie zapalenie mózgu, na kleszczowe zapalenie mózgu grozi tym, którzy wybierają się m.in. do Albanii oraz Bośni i Hercegowiny.
Unikaj lodu i kąpieli
Wyjeżdżając do ciepłych krajów, warto zaszczepić się przeciwko chorobom brudnych rąk, w tym przeciw durowi brzusznemu. Nie wystarczy samemu dbać o higienę. – Kilka lat temu z egzotycznej wyprawy w ciężkim stanie zdrowia wróciła grupa polskich turystów, która podróżowała statkiem. Pracował na nim chory kucharz, który zaraził podróżujących – wyjaśnia doktor. Na wyjazdach powinno się pić jedynie napoje mające firmowe zamknięcie. – Nie należy pić napoi z lodem nawet w hotelach pięciogwiazdkowych. Obsługa hotelowa do ich przygotowania używa często wody z kranu – ostrzega specjalista Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Trzeba też wystrzegać się jedzenia brudnych owoców i warzyw, a do ich mycia używać tylko wody przegotowanej lub mineralnej. - Turyści, którzy wyjeżdżają do Egiptu, masowo chorują na schorzenia przewodu pokarmowego. Przed wyjazdem najlepiej zaopatrzyć się w leki przeciwbiegunkowe. Nie polecam środków z aptek egipskich, ponieważ ich skład w Polsce jest już dawno wycofany – alarmuje doktor Banach. W trakcie egzotycznego urlopu, nie wolno się kapać w zbiornikach słodkowodnych, gdzie żyją olbrzymie ilości pasożytów. Wnikają one przez skórę i lokują się głównie w mięśniach nóg. – Widziałem jak dzieci w Katima Mulilo wyciągały sobie z nóg nicienie, naciągając je po trochu na patyczki. Brak odpowiedniego leczenia może w tym przypadku prowadzić do śmierci – wyjaśnia Jerzy Banach. Bezpiecznej kąpieli można zażywać jedynie w basenach hotelowych lub w morzu, pamiętając jednocześnie o unikaniu nadmiaru słońca.
- Biura podróży powinny wyraźnie wskazywać na potrzebę konsultacji lekarskiej przed egzotyczną wyprawą. To bardzo ważne, by zastosować odpowiednią profilaktykę i wrócić zdrowym. Jeśli jednak po powrocie z podróży pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, powinno się natychmiast pójść do lekarza i poinformować go o pobycie za granicą – mówi Jerzy Banach.
