Zastrzeżenie: Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Każda decyzja dotycząca leczenia powinna być skonsultowana z wykwalifikowanym lekarzem. Informacje prawne aktualne na dzień publikacji mogą ulec zmianie.
Medyczna marihuana jest dostępna w Polsce od 2017 roku jako surowiec farmaceutyczny na receptę lekarską. Preparaty konopne zawierają kannabinoidy takie jak THC i CBD, które mogą oddziaływać na różne procesy w organizmie. Lekarz może rozważyć zastosowanie medycznej marihuany w określonych przypadkach medycznych, gdy standardowe metody leczenia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów.
Schorzenia bólowe
Medyczna marihuana może być rozważana w leczeniu przewlekłego bólu u pacjentów, którzy nie osiągają zadowalającej kontroli objawów przy stosowaniu konwencjonalnych analgetyków. Dotyczy to szczególnie przypadków takich jak dyskopatie kręgosłupa, fibromialgia oraz przewlekły ból neuropatyczny.
W niektórych przypadkach migreny lekarz może przepisać preparaty konopne, gdy standardowe leki przeciwmigrenowe okazują się nieskuteczne. Podobnie w chorobach zwyrodnieniowych stawów, gdzie działanie przeciwzapalne kannabinoidów może wspierać konwencjonalne leczenie przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Ból fantomowy po amputacjach oraz przewlekły ból mięśniowo-szkieletowy to obszary, gdzie medyczna marihuana może stanowić opcję terapeutyczną jako uzupełnienie standardowego leczenia. Decyzję o zastosowaniu podejmuje zawsze lekarz po szczegółowej ocenie stanu pacjenta.
Neurologia
Pacjenci ze stwardnieniem rozsianym mogą otrzymać preparaty konopne w celu łagodzenia spastyczności mięśniowej, gdy standardowe leki przeciwspastyczne nie przynoszą wystarczającej poprawy. W chorobie Parkinsona medyczna marihuana może być rozważana jako terapia wspomagająca w kontroli niektórych objawów ruchowych.
Zespół Tourette'a to kolejny obszar, gdzie lekarz może rozważyć zastosowanie preparatów konopnych, jeśli konwencjonalne leczenie nie kontroluje adequatnie tików. W każdym przypadku wymagana jest ścisła współpraca z neurologiem specjalizującym się w danym schorzeniu.
Psychiatria i zaburzenia psychiczne
W psychiatrii medyczna marihuana może być opcją w wybranych przypadkach zespołu stresu pourazowego (PTSD), gdy pacjent nie reaguje na standardowe leczenie farmakologiczne i psychoterapię. Preparaty CBD mogą być rozważane w niektórych zaburzeniach lękowych jako terapia wspomagająca.
Zaburzenia snu towarzyszące przewlekłym schorzeniom mogą być wskazaniem do zastosowania medycznej marihuany, szczególnie gdy inne leki nasenne są nieskuteczne lub powodują niepożądane działania uboczne. W przypadku zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych preparaty konopne mogą wspierać konwencjonalne leczenie.
Zastosowanie w zaburzeniach psychicznych wymaga szczególnej ostrożności i stałego nadzoru psychiatry. Nie wszyscy pacjenci są odpowiednimi kandydatami, szczególnie osoby z historią psychoz czy niestabilnych zaburzeń nastroju.
Gastroenterologia
W chorobach układu pokarmowego medyczna marihuana może być rozważana w leczeniu choroby Crohna oraz wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, gdy standardowe leczenie przeciwzapalne nie kontroluje adequatnie objawów. Zespół jelita drażliwego to kolejny obszar, gdzie preparaty konopne mogą wspierać konwencjonalną terapię.
Zaburzenia apetytu towarzyszące różnym schorzeniom przewlekłym mogą być wskazaniem do zastosowania medycznej marihuany, szczególnie w przypadkach znacznej utraty masy ciała. Dotyczy to również pacjentów onkologicznych doświadczających anoreksji nowotworowej.
Lekarz może rozważyć preparaty konopne w przypadku przewlekłych nudności i wymiotów, gdy standardowe leki przeciwwymiotne okazują się nieskuteczne. Każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny gastroenterologa.
Onkologia
W opiece onkologicznej medyczna marihuana może być przepisywana jako wsparcie w łagodzeniu objawów związanych z leczeniem przeciwnowotworowym. Główne zastosowanie dotyczy nudności i wymiotów wywołanych chemioterapią, gdy konwencjonalne leki przeciwwymiotne nie przynoszą oczekiwanej ulgi.
Ból nowotworowy oraz ból w opiece paliatywnej to obszary, gdzie preparaty konopne mogą wspierać standardowe leczenie przeciwbólowe. Anoreksja nowotworowa oraz zespół wyniszczenia mogą być wskazaniami do zastosowania medycznej marihuany w celu stymulacji apetytu.
Preparaty konopne stanowią zawsze terapię uzupełniającą, nie zastępując podstawowego leczenia onkologicznego. Decyzję o zastosowaniu podejmuje onkolog w porozumieniu z zespołem terapeutycznym.
Inne obszary zastosowań
Medyczna marihuana może być rozważana w niektórych chorobach autoimmunologicznych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń rumieniowaty układowy, jako terapia wspomagająca standardowe leczenie immunosupresyjne.
W wybranych przypadkach chorób skóry, takich jak łuszczyca czy atopowe zapalenie skóry, preparaty konopne mogą wspierać konwencjonalne leczenie dermatologiczne. Schorzenia układu oddechowego, w tym niektóre formy astmy, to obszar wymagający dalszych badań.
Zaburzenia metaboliczne oraz endokrynologiczne mogą w przyszłości stanowić wskazanie do zastosowania medycznej marihuany, choć obecnie dowody są ograniczone i wymagają dalszej weryfikacji klinicznej.
Ograniczenia i przeciwwskazania
Medyczna marihuana nie może być stosowana przez kobiety w ciąży i podczas karmienia piersią. Przeciwwskazaniem są aktywne psychozy, schizofrenia oraz ciężkie zaburzenia osobowości. Osoby z historią uzależnień od substancji psychoaktywnych wymagają szczególnej ostrożności.
Pacjenci z niestabilnymi chorobami sercowo-naczyniowymi, ciężkimi zaburzeniami wątroby lub nerek powinni być kwalifikowani z dużą ostrożnością. Wiek poniżej 18 lat stanowi względne przeciwwskazanie, z wyjątkiem szczególnych przypadków pediatrycznych.
Podczas terapii pacjenci nie mogą prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn wymagających koncentracji. Wymagane jest regularne monitorowanie przez lekarza oraz dostosowywanie dawkowania do indywidualnych potrzeb.
Proces kwalifikacji
Kwalifikacja do terapii medyczną marihuaną wymaga szczegółowej oceny medycznej przez wykwalifikowanego lekarza. Od 7 listopada 2024 roku obowiązuje wymóg przeprowadzenia wizyty stacjonarnej przy rozpoczynaniu terapii.
Lekarz ocenia historię choroby, dotychczasowe leczenie oraz potencjalne korzyści i ryzyko związane z terapią konopną. Recepta jest ważna przez 30 dni i może obejmować zapas na maksymalnie 90 dni leczenia.
Monitorowanie terapii
Podczas leczenia wymagane są regularne wiziты kontrolne u lekarza prowadzącego. Specjalista ocenia skuteczność terapii, monitoruje działania niepożądane oraz w razie potrzeby modyfikuje dawkowanie lub zmienia preparat.
Pacjent powinien prowadzić dziennik objawów i reakcji na leczenie, co pomaga lekarzowi w optymalizacji terapii. Współpraca z innymi specjalistami może być konieczna w przypadku chorób wymagających kompleksowego leczenia.
Długoterminowe efekty terapii wymagają stałej oceny, szczególnie u pacjentów stosujących preparaty przez dłuższy okres. Lekarz może zalecić okresowe przerwy w leczeniu lub zmianę strategii terapeutycznej.
Informacja prawna: Artykuł ma charakter edukacyjny i nie stanowi porady medycznej. Wszystkie decyzje dotyczące leczenia należą wyłącznie do wykwalifikowanego lekarza. Informacje aktualne na lipiec 2025 roku.
Artykuł powstał przy współpracy z https://drweed.pl/
